بشقابهای میناکاری نهتنها بهعنوان آثار هنری ایرانی شناخته میشوند، بلکه بیانگر یک فرایند پیچیده و دقیق هستند که در هر مرحله نیازمند دقت و مهارت بالای هنرمند است. در این مقاله، فرایند ساخت بشقاب های میناکاری را از ابتدا تا پایان بررسی میکنیم، از مرحله انتخاب فلز تا تثبیت رنگها در کوره. این فرآیند، که ترکیبی از هنر، تکنیک و مهارتهای دستی است، داستانی دارد که در هر مرحله زیباتر میشود.
فرایند ساخت بشقاب های میناکاری: از مس تا رنگآمیزی نهایی
مرحله اول: انتخاب و آماده سازی مس برای ساخت بشقاب
برای شروع فرایند ساخت بشقابهای میناکاری، ابتدا هنرمند باید فلز پایه را انتخاب کند. مس یکی از رایجترین فلزاتی است که برای ساخت بشقابهای میناکاری استفاده میشود. ابتدا تکههای مس بهصورت ورقهای دایرهای بریده میشوند تا به شکل بشقاب درآیند. این مرحله، که شامل برش فلز به دقت و اندازههای مشخص است، پایهگذار همه مراحل بعدی ساخت بشقاب خواهد بود.

مرحله آماده سازی مس برای ساخت بشقاب میناکاری ، شامل برش و صاف کردن ورقه های مس به شکل دلخواه برای شروع فرآیند میناکاری است.
در صورتی که قرار باشد بشقاب بهصورت مسطح باقی بماند، این مرحله به پایان میرسد. اما اگر هنرمند بخواهد بشقاب به شکل پلاک دار یا گود (بهطور مثال برای استفاده بهعنوان کاسه)، باید به مرحله بعدی یعنی قلمزنی و شکلدهی وارد شود.
مرحله دوم: قلمزنی و شکل دهی به بشقاب
در صورتی که بشقاب قرار است شکل دار یا منحنی باشد، هنرمند به سراغ قلمزنی میرود. این مرحله نیازمند مهارت بالای هنرمند است، زیرا باید بهطور دقیق مس را به شکل دلخواه درآورد. در این مرحله، مس بهوسیله ابزار خاصی به شکل گود در میآید و هنرمند ممکن است روی بشقاب حکاکیهای ظریفی نیز ایجاد کند تا زمینه مناسبی برای رنگآمیزی بعدی فراهم شود. این حکاکیها میتوانند بهصورت هندسی یا نقشهای گل و گیاه باشند که هنر میناکاری را بیشتر نمایان کنند.

در این مرحله، مس با قلم زنی به شکل دلخواه درمی آید و الگوهای برجسته روی سطح آن ایجاد می شود.
مرحله سوم: لعاب سفید و پخت در کوره
حالا که بشقاب به شکل دلخواه در آمده است، نوبت به پوشش دادن آن با لعاب سفید میرسد. لعاب سفید نه تنها سطح بشقاب را صاف و آماده میکند، بلکه بهعنوان یک لایه محافظ عمل میکند که رنگهای میناکاری بهخوبی روی آن تثبیت شوند.
در این مرحله، لعاب سفید بر سطح بشقاب زده میشود. سپس بشقاب در کوره قرار میگیرد تا لعاب بهطور کامل پخته و بر روی فلز تثبیت شود. این فرایند در دمای بسیار بالا (تقریباً ۸۰۰ تا ۹۰۰ درجه سانتیگراد) انجام میشود و پس از پخت، سطح بشقاب یک لایهی صاف و شفاف از لعاب سفید خواهد داشت.

لعاب سفید به بشقاب مسی زده می شود و سپس برای تثبیت آن در کوره پخته می شود.

پخت بشقاب میناکاری لعاب کاری شده در کوره
این لایه لعاب سفید زمینهای تمیز و زیبا برای رنگآمیزیهای بعدی ایجاد میکند.
مرحله چهارم: نقاشی و میناکاری روی بشقاب
حال که بشقاب آماده و لعابکاری شده است، هنرمند به مرحلهی جذاب نقاشی میرسد. در این مرحله، رنگ های میناکاری (که معمولاً شامل رنگهای آبی، زرد، قرمز، سبز، سفید و طلایی هستند) با دقت و ظرافت بر روی سطح لعابخورده بشقاب کشیده میشوند. این رنگها بهطور خاص برای میناکاری طراحی شدهاند و پس از پخت در کوره بهطور کامل تثبیت میشوند.

هنرمند میناکار (مینا سلیمیان) روی سطح بشقاب میناکاری نقاشی می کند.
هنرمند میتواند از طرحهای سنتی ایرانی مانند گُل و گیاه، پرندگان، اسلیمی ها، و نقش های هندسی برای تزئین بشقاب استفاده کند. این نقاشیها با استفاده از قلم موهای مخصوص بهطور دستی کشیده میشوند و به هر بشقاب شخصیت و زیبایی خاصی میبخشند.
مرحله پنجم: تثبیت رنگها در کوره
پس از آنکه نقاشیها روی بشقاب کشیده شد، بشقاب دوباره به کوره منتقل میشود. در این مرحله، کوره با دمای بسیار بالا رنگها را تثبیت میکند. این کار باعث میشود که رنگها در برابر حرارت و عوامل محیطی مقاوم شوند و زیبایی آنها برای مدتها باقی بماند. در این فرایند، رنگها به شکلی براق و درخشان بر روی بشقاب ثابت میشوند و طرحهای هنری بهطور واضح نمایان میشوند.

رنگ ها پس از نقاشی در کوره پخته می شوند تا تثبیت شوند.
مرحله ششم: بررسی نهایی و آماده سازی برای فروش
پس از تثبیت رنگها، بشقابهای میناکاری برای بررسی نهایی آماده میشوند. در این مرحله، هنرمند بشقاب را از نظر کیفیت و دقت نقاشی بررسی میکند. اگر تمامی مراحل بهدرستی انجام شده باشد و بشقاب نقصی نداشته باشد، این محصول برای فروش آماده میشود.

خرید بشقاب میناکاری اصفهان آنلاین
بشقاب های میناکاری آماده برای فروش در گالری ها، فروشگاه های صنایع دستی و بازارهای آنلاین عرضه میشوند. این آثار هنری نهتنها بهعنوان دکور منزل و هدایای خاص مورد استفاده قرار میگیرند، بلکه از آنها بهعنوان یک میراث فرهنگی گرانبها نیز یاد میشود.
پس از اتمام مراحل ساخت بشقاب میناکاری، باید آن را بهدرستی نگهداری کرد تا ماندگاری و درخشش خود را حفظ کند. پیشنهاد میکنیم مقاله نگهداری از ظروف میناکاری را مطالعه کنید.

بشقاب میناکاری شده 16 سانتی
جمع بندی: بشقاب میناکاری، هنر و صنعت در یک اثر زیبا
ساخت بشقابهای میناکاری یک فرایند پیچیده و چند مرحلهای است که در هر مرحله آن، از انتخاب فلز تا نقاشی و پخت در کوره، دقت و مهارت بالای هنرمند مورد نیاز است. این بشقابها نهتنها نشاندهنده زیبایی و ظرافت هنر ایرانی هستند، بلکه از نظر فرهنگی و تاریخی نیز ارزشمند و گرانبها بهشمار میآیند. اگر شما هم به دنبال خرید بشقاب میناکاری با کیفیت و منحصر بهفرد هستید، حتماً از محصولات اصیل و دستساز هنرمند اصفهانی مینا سلیمیان در سایت 800 درجه دیدن کنید.

قاب سری سه تایی بشقاب میناکاری شده